Leonidas Dudarew-Ossetyński urodził się 22 października 1910 roku w majątku rodziny Niebajki w powiecie grodzieńskim koło Wilna (obecnie Wilno na Litwie, wówczas część Imperium Rosyjskiego). Wychowywał się w Polsce; był m.in. absolwentem Akademii Dramatycznej w Wilnie i studentem Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Nie wszystkie informacje o wczesnych latach Ossetyńskiego są potwierdzone. Niektórzy biografowie twierdzą, że był absolwentem Narodowej Akademii Teatralnej w Warszawie. W jego wpisanym na maszynie „Vitae” z około 1980 roku jest mowa o studiach literackich na Sorbonie i w Eksperymentalnej Szkole Dramatycznej im. Dullina, które znajdują się w Paryżu. Według jego biografii opublikowanej w Almanachu 1988-1989, w latach 1936-1937 Dudarew był aktorem Teatru Miejskiego w Toruniu. Jako „Leonid Dudarew” pojawiał się w wielu rolach, jako romantyczny bohater, władca i czarny charakter.
Wybuch II wojny światowej zastał go w Paryżu, więc wstąpił do Armii Polskiej we Francji, ale wkrótce został aresztowany i umieszczony w obozie jenieckim w Maroku. W 1943 roku dzięki staraniom przyjaciół udało mu się wyjechać do Ameryki. Po przybyciu do USA zmienił nazwisko z Leonid Dudarew na Leonidas Dudarew-Ossetynski. W Nowego Jorku, Ossetyński dołączył do grupy polskich aktorów na wygnaniu, gwiazd kina i teatru II Rzeczypospolitej, którzy 22 listopada 1942 roku założyli Polski Teatr Artystów. Był tam dyrektorem zarządzającym, wystąpił w kilku sztukach i również reżyserował. Wkrótce wstąpił do armii amerykańskiej, pracując jako tłumacz. Pisał również różne opowiadania i artykuły do gazet dla prasy polsko-amerykańskiej.
W 1946 roku aktor-dziennikarz poślubił Elizabeth Huguley (1920-2002), która była jego świadkiem na ceremonii nadania obywatelstwa USA; mieli jedną córkę, Valerie Dudarew-Ossetyńską Hunken. Aby utrzymać rodzinę, Ossetyński założył restaurację o nazwie Wilno w Agoura, w hrabstwie Los Angeles, która służyła jako miejsce spotkań aktorów, polskich i rosyjskich emigrantów. Miała małą scenę i wystepowali tam m.in. Henryk Vars. Restaurację Wilno często odwiedzała kreatywna elita Polonii, w tym artysta Stanisław Szukalski (1893-1987), Maria Werten (1888-1949), aktor-reżyser Romuald Gantkowski, aktorka Pola Negri (1897-1987) i tancerka Loda Halama (1911-1996).
W 1947 roku Ossetyński rozpoczął pracę w Actors Studio słynnego nauczyciela aktorstwa, Michaiła Czechowa (Michaiła Aleksandrowicza; 1891–1955), siostrzeńca rosyjskiego dramatopisarza, Antona Czechowa. Ta twórcza relacja trwała aż do śmierci Czechowa w 1955 roku i zapewniła polskiemu emigrantowi doświadczenie i kontakty, aby otworzyć własne Ossetyńskie Laboratorium Aktorskie.
Teatralna pasja Ossetyńskiego i jego podziw dla wielkiej gwiazdy polskiej i amerykańskiej sceny były widoczne już wtedy, gdy wybrał Modrzejewską na patronkę swojego pierwszego kalifornijskiego zespołu teatralnego. Aktor założył grupę teatralną Modjeska Players / Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w 1954 r. z polską aktorką Lidią Próchnicką (1920-1994), którą zwerbował z Ameryki Południowej; przyjechała do Kalifornii z Chile na jego zaproszenie i przy jego wsparciu. Wystawiali sztuki w języku angielskim i polskim i przez ponad trzy lata podróżowali po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, dając kilkaset przedstawień z programem zatytułowanym Od Fredry do powstania. Był to wieczór teatralny, na który składały się trzy jednoaktówki – Fraszkopis, Wizyty o zmierzchu, Zgasła świeca – oraz wiersze, w tym slynny poemat Zbigniewa Jasińskiego „Pieśń o powstaniu”.
Logo Modjeska Players zaprojektował Stanisław Szukalski, który również planował budowe pomnika Heleny Modrzejewskiej, który Ossetyński zaproponował wznieść w Hollywood. Aktor był aktywnym członkiem Komitetu Upamiętnienia Heleny Modrzejewskiej z 1949 r., później został inicjatorem i sekretarzem wykonawczym jego następcy, Komitetu Pamięci Heleny Modrzejewskiej powołanego w 1954 r. Niestety, projekt ten nie doszedł do skutku.
Wyjazd Próchnickiej do Nowego Jorku w 1957 r. położył kres trasom koncertowym Modjeska Players, ale nie ich współpracy, a na pewno nie karierze scenicznej i filmowej Lidii. W Nowym Jorku Próchnicka została polską lektorką Voice of America, gdzie pracowała przez 18 lat; grała również wiele ról komicznych na scenach off-Broadwayowskich i pojawiła się w licznych filmach i serialach telewizyjnych. Ossetyński podróżował między Kalifornią a wschodnim wybrzeżem, aby reżyserować kilka polskich sztuk w angielskich tłumaczeniach na scenie off-Broadwayowskiej. Przez cały ten okres prowadził rozległą korespondencję z luminarzami polskiej kultury, takimi jak dramatopisarz Sławomir Mrożek (1930-2013), którego sztukę Policja Ossetyński przetłumaczył w 1960 r. i wyreżyserował w 1961 r.
Po powrocie z Nowego Jorku do Los Angeles w 1964 roku, Ossetyński opracował unikalną metodę nauczania w swoim własnym studiu aktorskim, Ossetyński Actors Laboratory, zainspirowaną w swojej nazwie i synkretycznym podejściu do aktorstwa eksperymentalną pracą legendarnego reżysera teatralnego Jerzego Grotowskiego. Czerpał również z metody Michaiła Czechowa, opartej na podejściu Stanisławskiego.
W 1966 roku, aktor-emigrant po raz pierwszy po II wojnie światowej, wyjechał do Polski; podczas tej wizyty uczestniczył w wielu przedstawieniach teatralnych, spotykał się z reżyserami i aktorami oraz występował w Teatrze Polskiego Radia. Ogółem odwiedził PRL trzy razy: w 1966, 1977 i 1986 roku – dwa ostatnie razy z Ossetyński Actors Lab i jego studentami. Podczas tych podróży z wielkim entuzjazmem oglądał sztuki teatralne, spotykał się z aktorami i reżyserami, studenci prowadzili warsztaty w teatrach goszczących, takich jak Gardzienice czy Teatr Kto, a reżyser udzielał wywiadów dla prasy i programów telewizyjnych, zbierając jednocześnie informacje o fascynujących awangardowych eksperymentach w polskim teatrze. Około 10 lat po ślubie z Elizabeth Huguley, Ossetyński rozwiódł się. Później, pod koniec lat 60., ożenił się ponownie z Teresą Domańską, która podążyła za nim do Kalifornii z Polski po jego pierwszej podrozy do kraju w 1966 r.
Aby promować polski teatr i kulturę w Kalifornii, Ossetyński potrzebował grupy podobnie myślących ludzi, którzy podzielaliby jego artystyczne pasje. Pomysł założenia Klubu Kultury im. Heleny Modrzejewskiej narodził się w 1971 roku. Aktor w swoim przemówieniu pożegnalnym w 1978 roku oddał hołd czterem osobom, ktore ten Klub wymyslily: sobie, kompozytorom Stefanowi Pasternackiemu i Wacławowi Gazińskiemu oraz Eugenii Domachowskiej. Przez pierwsze osiem lat działalności Klubu, 1971-1978, Dudarew-Ossetyński był jego prezesem i motorem jego projektów: zapraszał wybitne osobowości do współpracy w Zarządzie, podczas planowania i realizacji programów. W skład Artystycznej Rady Doradczej wchodzili m.in. Pasternacki, Maciejewski, Szukalski i Stefan Wenta. Wśród ciekawych programow znalazła się prezentacja sztuki Sławomira Mrożka Emigranci której nieoficjalna światowa pra-premiera miała miejsce w 1973 roku w Teatrze Lektur Klubu. W ciągu nastepnego roku sztuka ta szturmem zdobyła sceny teatralne całego świata, ale jej skromne początki są nierozerwalnie związane z Klubem im. Modrzejewskiej.
Podobnie zaproszenie reżysera Jerzego Grotowskiego do USA, jego późniejsze eksploracje amerykańskiego teatru i eksperymenty z udziałem aktorów i publiczności jako równie znaczących uczestników rytuału teatralnego bedacego jednoczesnie eksperymentem psychologicznym, można również przypisać Ossetyńskiemu. Poznali sie w Polsce w 1966 r. a w 1973 roku Grotowski przeprowadził ośmiogodzinne warsztaty z członkami Klubu im. Modrzejewskiej i studentami Laboratorium Ossetyńskiego. Nastepne fascynujace wydarzenie bylo muzyczne: w 1975 roku ogromna grupa prawie 240 muzyków wykonała monumentalne Requiem Romana Maciejewskiego w Los Angeles Music Center, zyskując wielkie uznanie krytyków; Dudarew-Ossetynski spędził dekadę, od 1965 roku, jako lider komitetu, który zorganizował ten występ we współpracy z Master Chorale, Rogerem Wagnerem i Klubem Modrzejewskiej. Artur Rubinstein był honorowym przewodniczącym tego komitetu. Sprawozdanie ponizsze ukazalo sie w przegladzie kwartalnym ACPCC.
W 1977 roku OAL zabrał swoich studentów ze Stefanie Powers na dwumiesięczną trasę po Polsce z repertuarem etiud aktorskich. Wygłosił 15 wykładów w różnych miastach Polski, w tym: Warszawie, Łodzi, Krakowie, Poznaniu, Ełku, Łomży, Szczecinie, Wrocławiu i Zielonej Górze. Podczas tej podróży Ossetyński i jego studenci spędzili czas z Grotowskim w jego Teatrze Laboratorium, wzmacniając wcześniejsze kontakty z 1973 roku. Założyciel i lider grupy został przeprowadzony wywiad dla magazynów Przekrój, Ekran, Kultura i Polska; wystąpił również w polskim programie telewizyjnym Pegaz. Aktor-reżyser był znacznie bardziej zainteresowany promocją i nauczaniem teatru niż organizowaniem małych wydarzeń kulturalnych w Klubie Modjeska.
17 listopada 1978 roku Ossetyński zrezygnował z przewodnictwa Klubu. Przy tej okazji wygłosił przemówienie pełne interesujących uwag na temat celu i misji Klubu, a także opisów jego dotychczasowych projektów i osiągnięć. Nie krył rozgoryczenia z powodu braku zainteresowania członków Klubu pracą wolontariacką na rzecz promocji kultury polskiej. Po rezygnacji pierwszego Prezesa, dr Andrzej Mikulski przejął stery organizacji, ale zmarł w ciągu miesiąca. Następnie, w grudniu 1978 r., członek Zarządu Jerzy Gąssowski został wybrany na Prezesa; pełnił tę funkcję przez cztery kolejne roczne kadencje do 1983 r. W tym czasie zakres i liczba programów Klubu znacznie się zmniejszyły; liczba członków gwałtownie spadła; a nastrój kryzysu przesiąkł jego działania. Zarząd kontynuował bliską współpracę nie z Założycielem i pierwszym Prezesem Klubu Modrzejewskiej, ale z jego byłą żoną, Teresą Domańską-Ossetyńską; ich rozwód nastąpił w 1981 roku. Ossetyński tymczasowo zachował tytuł Honorowego Prezesa, ale 13 listopada 1981 roku decyzją Zarządu został formalnie usunięty z członkostwa Klubu, łącznie z odebraniem mu tytułu honorowego prezesa. Niestety, po przejrzeniu publikacji i dokumentacji Klubu Modrzejewskiej, nie istnieją przesłanki do usunięcia jego założyciela i pierwszego Prezesa z członkostwa i jakiegokolwiek związku z Klubem . to jednak nie wystarczyło, aby zadowolić jego krytyków. Nadal atakowali jego reputację, umniejszali i zniekształcali jego osiagniecia jako tworcy i promotora kultury, oraz udawali, że nic z tego, co zrobił, aby promować polską kulturę w Kalifornii, nigdy nie miało zadnego znaczenia.
Klub Modrzejewskiej zajmował czas Dudarew-Ossetynskiemu w latach 70., od 1971 do 1978 roku. Jego ostatnim, niedokończonym projektem w Klubie była książka wspomnień i hołdów dla Aleksandra Janty-Połczyńskiego, która miała być redagowana przez prof. Tymona Terleckiego z University of Chicago i zawierać wpisy 44 autorów. Pomysł na książkę zrodził się w 1976 roku, ale został porzucony po nagłym odejściu założyciela Klubu ze stanowiska w listopadzie 1978 roku. Projekt przejął Jerzy Krzyżanowski i doprowadził go do końca: antologia została wydana w 1982 roku w Londynie, m.in. z tekstem Ossetyńskiego o Jancie i teatrze.
Najważniejszym projektem, nad którym Ossetyński pracował po odejściu z Klubu, była niewątpliwie inscenizacja Matki Witkacego we wrześniu-listopadzie 1983 roku. Jego zainteresowanie twórczością Witkacego (Stanisław Ignacy Witkiewicz, 1885-1939) wyraziło się wcześniej, gdy w latach 1980-83 w swoim Actors Laboratory prowadził warsztaty z dramatu Wariat i Zakonnica. W 1982 roku wizjonerski aktor-reżyser postanowił wprowadzić surrealistyczny teatr Witkacego do Los Angeles. Zaprosił do Los Angeles aktorkę Barbarę Krafftównę (1928-2022), aby zagrała tytułową rolę Matki w następnym roku. Sztuka została wystawiona przez 20-osobowy zespół pod przewodnictwem Ossetyńskiego, między 23 września a 12 listopada 1983 roku. Ta surrealistyczna sztuka zdobyła az dziesięć nagród w konkursie organizowanym przez magazyn teatralny Drama-Logue („Siódma doroczna nagroda krytyków Drama-Logue za wybitne osiągnięcia w teatrze”): za inscenizację, reżyserię, koprodukcję, tłumaczenie, trzy główne role (Matki, Leona i Zofii), kostiumy, charakteryzację i maski. Bez wątpienia była to najlepsza produkcja teatralna 1983 roku. Ale Klub Modrzejewskiej nie miał z nią nic wspólnego. Jego założyciel zmarł w 1989 roku.
W 2011 roku, we wniosku o przyznanie założycielowi naszego Klubu Złotego Krzyża Zasługi, jako ówczesny Prezes Klubu, napisałem: „Leonidas Dudarew-Ossetynski założył Klub Sztuki i Kultury im. Heleny Modrzejewskiej, aby promować polską kulturę i sztukę w Los Angeles. Zaprosił do współpracy znanych aktorów i działaczy ze środowiska polonijnego i szybko przekształcił nową organizację w najważniejsze miejsce promocji polskiej kultury w Kalifornii. Pełnił funkcję Prezesa Klubu w latach 1971-1978 […] Reżyserował i grał w wielu produkcjach teatralnych. Dzięki jego staraniom możliwości promowania polskiej kultury w Kalifornii uległy rozszerzeniu”. Wyższej rangi odznaczenie – Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – zostało przyznane Ossetyńskiemu pośmiertnie i wręczone jego córce, Valerie Dudarew-Ossetyńskiej Hunken, po jego odsłonięciu podczas uroczystości wręczenia nagrody w rezydencji Konsul Generalnej RP, Joanny Kozińskiej-Frybes, która odbyła się 15 marca 2013 r.
Moje starania o przywrócenie dobrego imienia aktorowi, reżyserowi, dziennikarzowi i promotorowi kultury nie zakończyły się na medalu. Jego tytuły Honorowego Członka, Założyciela i Honorowego Prezesa Klubu Modjeska zostały w pełni przywrócone w 2024 roku. Uchwała została zatwierdzona przez Zarzad Klubu Kultury im. Heleny Modrzejewskiej w Los Angeles 24 sierpnia 2023 roku na głosowanie Walnego Zebrania. Następnie została zatwierdzona większością głosów na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Klubu w dniu 24 lutego 2024 roku w Tujunga w Kalifornii, 83 głosami za i 22 głosami przeciw. Przy łącznej liczbie 105 oddanych głosów i aktywnym członkostwie 125 osób był to wyraz przytłaczającego poparcia dla uhonorowania Osetyńskiego.
~ Tekst Mai Trochimczyk, na podstawie fragmentów referatu „Polscy emigranci w Kalifornii: Leonidas Dudarew-Ossetynski's Modjeska Players and the Helena Modjeska Art & Culture Club”, zaprezentowanego na 6. Światowym Kongresie Studiów Polskich zorganizowanym przez PIASA w Warszawie, w czerwcu 2024 r. Artykuł jest zaktualizowaną wersją biografii Dudarew-Ossetynskiego zawartej w Celebrating Modjeska in California: History of Helena Modjeska Art & Culture Club (2023), napisanej po szeroko zakrojonych badaniach archiwalnych oraz przy ogromnym wsparciu i zachęcie jego córki, Valerie Dudarew-Ossetynska Hunken. Zdjęcia pochodzą z jej archiwów, niektóre z nich są również przechowywane w Polish Museum of America, gdzie obecnie znajdują się LDO Papers.
